صفحه اوریفیس زیرمجموعه ای از تجهیزات ابزار دقیق است که معمولا در اندازه گیری جریان سیالات، کاهش فشار جریان و محدود کردن نرخ جریان عبوری استفاده می شود. وقتی صفحه اوریفیس بر روی یك خط جریان نصب می شود با عبور جریان از صفحه مساحت عبوری جریان کم شده و كاهش سطح باعث به وجود آمدن یك اختلاف فشار در بعد و قبل از صفحه می شود كه این اختلاف فشار به میزان سرعت جریان بستگی دارد. اساس كار آن بدین گونه است كه از اختلاف فشار اندازه گیری شده، دبی جریان تعیین می شود.

اوریفیس برای تمامی لوله ها با سایزهای مختلف نیز موجود است. اما برای سایزهای بزرگ (بزرگتر از قطر (بتا) 6 اینچ) به صرفه تر است. این صفحه توسط بسیاری از سازمان های برای انتقال گازها و مایعات تایید شده است. جنس صفحه متنوع است ولی بیشتر از فولاد ضدزنگ استفاده می شود. ضخامت صفحه (1/8-1/2”) تابعی از سایز لوله، درجه حرارت فرایند، فشار و اختلاف فشار است. صفحه اوریفیس معمولی، یک صفحه مدور نازک است که داخل لوله بین دو فلنج union قرار گرفته شده است. این صفحه بین اتصال دو لوله قرار می گیرد. این نوع نصب، هرچند به صرفه است ولی برای تعمیرات و بازرسی باید سیستم خاموش شود. 

محل نصب اوریفیس در خط جریان

محل نصب اوریفیس در خط جریان

بر روی اوریفیس یک زبانه برای کنترل و درج اطلاعات همچون، قطر سوراخ، جنس اوریفیس و … قرار دارد.

اوریفیس زبانه دار

اوریفیس زبانه دار

وقتی صفحه بر روی یك خط جریان نصب می شود با عبور جریان از صفحه، مساحت عبوری جریان کم شده و كاهش سطح باعث به وجود آمدن یك اختلاف فشار در بعد و قبل از صفحه می شود كه این اختلاف فشار به میزان سرعت جریان بستگی دارد .

انواع مختلف اوریفیس:

  • هم مركز(Concentric) 
  • مختلف المركز(Eccentric)
  • قطعه ای (Segmentl)
انواع مختلف اوریفیس

انواع مختلف اوریفیس

اوریفیس هم مرکز، باعث تماس تقریبا خالصی با اصطکاک بسیار ناچیز بین صفحه و سیال می شود. محدوده قطر هم مرکز، 0.25-0.75 اینچ است. حداکثر سرعت و حداقل فشار ثابت، در قطر 0.35-0.85 اتفاق می افتد. با نصب صفحه بر روی لوله فشار ثابت با افزایش جزئی جریان افزایش می یابد و بالعکس. به این قسمت که سطح مقطع حداقل و سرعت حداکثر می شود vena contracta می گویند.

محل vena contracta

محل vena contracta

  • اوریفیس های خارج از مركز و قطعه ای برای غلبه بر مشكلات مربوط به سیالاتی كه حاوی ذرات جامد می باشند استفاده می شوند.
  • اوریفیس هم مرکز، برای جریان های مایع، گاز و بخار تمیز مناسب است.

عملکرد صفحه اوریفیس

اگرچه صفحه اوریفیس وسیله ای بسیار ساده است، ولی این فلومتر جز تجهیزات ابزار دقیق محسوب می شود و در شرایط ایده آل، دقت صفحه می تواند در حدود 0.75-1.5% باشد. عملکرد صفحه را دقت محاسبات bore، کیفیت و نحوه نصب و شرایط خود صفحه، تعیین می کنند.
اساس عملکرد این صفحه، اصل برنولی می باشد که رابطه مستقیمی بین فشار سیال و سرعتش ارائه می دهد. زمانی که جریان از صفحه نصب شده درخط لوله، عبور می کند، صفحه، جریان سیال را محدود کرده و جریان به اجبار از سوراخ صفحه عبور می کند. بنابراین فشار جریان بعد از گذر از صفحه کاهش و سرعت آن افزایش می یابد و در قسمت vena contracta نزدیکترین قسمت به اوریفیس در پایین دست، به حداقل سطح، حداقل فشار و حداکثر سرعت خود می رسد. و سپس بعد از vena contracta، دوباره سرعت کاهش و فشار افزایش می یابد. برای محاسبه اختلاف فشار بین بالادست و پایین دست می توان از رابطه برنولی استفاده کرد.

می تونید در قسمت دیدگاه ها، سوالاتی  که هنوز در مورد اوریفیس در ذهنتون مونده رو بپرسید. خوشحال میشم بتونم کمکتون کنم.